Lobby voor de elektrische sigaret komt op stoom

Alle leden van het Europees Parlement krijgen deze dagen een elektrische sigaret in de bus. Een cadeautje van de Britse producent Totally Wicked. Die wil voorkomen dat, nu Brussel op het punt staat knopen door te hakken over een nieuwe tabaksrichtlijn, er restricties komen voor de verkoop en promotie van neprokertjes.

De Britten zijn niet de enigen die de markt van rookvervangers het liefst zo vrij mogelijk houden. De e-sigaret is de nieuwe groeimarkt van de tabaksfabrikanten. Altria, de grootste sigarettenfabrikant ter wereld, maakte vorige week bekend in de Verenigde Staten een eigen merk elektronische sigaret op de markt te zullen brengen, MarkTen.

Daarmee is het bedrijf achter Marlboro in de VS de laatste grote Amerikaanse tabaksfabrikant met een elektrisch merk. R.J. Reynolds, bekend van de Camel-sigaretten, komt al eind deze maand met de Vuse. En branchegenoot Lorillard verdubbelt zijn marketingbudget voor Blu eCigs, een bedrijf dat het vorig jaar kocht.

Niet bang

De aankondigingen maken duidelijk dat tabaksbedrijven de snelgroeiende markt van e-sigaretten niet meer overlaten aan specialisten als Supersmoker of Smoke­stik. Njoy, ook een maker van e-­sigaretten, peuterde vorige week nog $75 mln los bij onder anderen Napster-oprichter Sean Parker.

Frans Fresow van Smokestik, naar eigen zeggen de grootste ­e-sigarettenverkoper in Nederland, is niet bang voor de grote tabaksbedrijven. ‘Smokestik is de eerste keus van de Hollywoodsterren. Van Leonardo di Caprio tot Paris Hilton. Maar de vraag is ook in Nederland gigantisch. De eerste drie, vier maanden hebben we evenveel verkocht als in heel 2012. Dat zijn er honderdduizenden.’

Krimp

De draai naar elektrisch roken is een reactie op maatregelen tegen tabak en dalende verkopen. De tabaksreuzen verdienen nog geld als water maar de krimp is ingezet. Het verkoopvolume van tabak daalt volgens Altria elk jaar 2%. De hoop is gevestigd op groei met elektrische varianten, volgens marktkenners nu plusminus 1% van de tabaksmarkt.

Ze zijn er in allerlei soorten. Van nagebootste filtersigaretten tot kleurige designproducten. In wegwerpvariant of navulbaar en oplaadbaar. Nicotinehoudende vloeistof wordt verhit en verdampt daardoor, en wordt vervolgens geïnhaleerd. Er lijkt rook uit te komen maar het is waterdamp, waardoor e-sigaretten vrijwel overal zijn toegestaan. En het e-roken is ongeveer half zo duur.

Trendy producten

Tabaksfabrikanten keren met de ‘e-cigs’ na 40 jaar terug op televisie. Hun reclames reppen niet over gezondheid of stoppen met roken. Het is bijna weer terug naar het gevoel van vrijheid van de Marlboro-cowboy, uit de tijd dat de dokter nog reclame maakte voor sigaretten.

De e-cigs worden in de markt gezet als trendy producten. De Vuse, van tabaksfabrikant R. J. Reynolds, ziet er juist anders uit dan een gewone sigaret. Voor de zilveren MarkTen geldt dat ook. De tabaksbedrijven weten uit consumentenonderzoek dat mensen juist niet met een gewone sigaret gezien willen worden.

Maatregelen

De tabaksindustrie gaat miljoenen pompen in de promotie van de e-sigaret. Dat kan omdat hiervoor dezelfde regels gelden als voor een zak chips of frisdrank. In Nederland mogen e-sigaretten met en zonder nicotine vrij verkocht worden. Zonder gezondheidswaarschuwingen en accijnszegels, zoals bij tabak.

Het cadeautje aan de parlementariërs in Brussel komt niet uit de lucht vallen. In Europa en Amerika hangen maatregelen in de lucht. Critici vrezen dat de tabaksfabrikanten het roken promoten in het ongereguleerde kanaal van elektrische sigaretten. Zij willen ook de shisha-pen aanpakken, een elektronische sigaret zonder nicotine die de smaak van een waterpijp nabootst. Dit rookpennetje is vooral onder jongeren populair.

Niet onschadelijk

In Nederland geeft de 11 leden tellende Elektronische Sigaretten Bond Nederland winkeliers nu al het advies voor e-sigaretten de leeftijdsgrens tabaksverkoop te volgen. Frans Fresow van Smokestik is het daar roerend mee eens. ‘De e-sigaret is ongeveer 4000 keer minder schadelijk dan een gewone sigaret, maar niet onschadelijk. Die moet gewoon onder de tabakswetgeving vallen.’

De grote tabaksfabrikanten zijn in Europa nog niet met elektrische producten begonnen, maar British American Tobacco wil er volgend jaar een op de markt brengen. Philip Morris International heeft nog geen plannen, aldus woordvoerder Patrick Koimans. De Marlboro-verkoper mikt voor 2017 op nieuwe tabaksproducten die verhit worden maar niet verbranden. Die leveren voor de gebruiker een lager risico op.